1/TXN. Kính chào quý vị thính giả. Chào TV. Chào NK. Tổng thống mại bản (dealer) Donald Trump vừa bị một cú đau. Sau khi khoe khoang rằng nhờ các áp lực của ông mà lãnh tụ Bắc Hàn Kim chính Ân phải bỏ kế hoạch chế tạo võ khí hạt nhân và đi dự họp với ông tại Tân gia ba ngày 12 tháng 6. Đây là một chuyện nếu bàn thì cũng hay trừ trường hợp là đã chán ngấy với cái không khí chính trị lời qua tiếng lại lộn xộn nhức đầu từ khi ông Trump làm tổng thống tới giờ. Việc Mỹ rút ra khỏi thỏa ước về võ khí hạt nhân đã ký với Iran cùng với các nước Anh Pháp Đức Nga Tầu là một biện pháp làm phiền lòng nặng nề ba nước đồng minh lâu đời của Mỹ ở Âu châu là Anh Pháp Đức. Thảo luận về chuyện này cũng là một cách để hiểu thêm guồng máy vận hành chính trị quốc tế của Mỹ hiện nay. Việc TC cho máy bay ném bom cỡ lớn xuống các căn cứ quân sự mới xây dựng trên vùng Hoàng sa cũng là điều mà nếu để tâm phân tích thì sẽ thấy cái tư thế của Mỹ tại biển Đông hiện tại ra sao. Tôi chỉ đưa ra vài điểm trong cái nhìn toàn cảnh thế giới và hiểu rằng không thể nào đi vào đầy đủ chi tiết của những vấn đề lớn như vậy trong thời khoảng giới hạn của chương trình bàn chuyện thời sự được. Tùy các bạn chọn lựa thảo luận tới đâu. Tình hình Việt nam thì chúng ta đã không đề cập đến một thời gian dài vì quanh đi quẩn lại chỉ là những tin tức và bình luận về các tranh chấp giữa giới lãnh đạo VC mà thay đổi ra sao thì đất nước và dân tộc vẫn không khác vì năm trong tay những kẻ mà mục tiêu duy nhất là nắm quyền để vơ vét lợi. Tôi chi xin nêu ra đây một tin đài RFA mới tóm tắt loan đi dựa vào các báo trong nước. Để mà thâm cảm thêm nỗi thống khổ của dân mình trong nước. Và cũng để hỏi các bạn một câu là có gì đặc biệt năm nay sau khi nghe tin cá lại chế hàng loạt tại miền Trung và ở Đồng Nai. Tin là như thế này:
Theo báo Nghệ An vào chiếu ngày 19/5 người dân tại thôn Tân An, Xã An Hòa thấy một số lượng lớn cá sông ngoi lên mặt nước và chết. Đến ngày 20/5 tại thôn Phong Thắng, Xã Tiến Thủy lại có cá nổi bất thường lên mặt nước và chết tại khu vực sông Hàu. Ngày 22/5, chính quyền tỉnh Đồng Nai công bố kết quả xét nghiệm mẫu nước, khiến hàng ngàn tấn cá nuôi lồng bè trên sông La Ngà chết trắng sau một đêm. Lý do cho biết là:
“một cơn mưa lớn kéo dài 7 tiếng đồng hồ kết hợp với mưa đầu mùa khiến lượng nước từ thượng nguồn đổ về nhiều kéo theo các chất ô nhiễm khác làm cho hàm lượng NO2, NH3 và NH4 trong nước sông La Ngà vượt mức cho phép, cao hơn từ 5 đến 10 lần. Theo Báo Tuổi Trẻ, Giám đốc sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Đồng Nai cho biết có 322 bè cá trên sông La Ngà thuộc 80 gia đình bị thiệt hại. Số lượng cá chết lên đến hơn 1.500 tấn.
2/NK. Trước hết, NK xin kính chào quý vị thính giả đang theo dõi chương trình BCTS hằng tuần với BS TXN, chị TV và NK ngày hôm nay. Xin kính chào Bs N và thân kính chào chị TV. Chào hỏi. Điều đặc biệt trong vụ này là trước đây đã từng có hiện tượng cá chết hàng loạt tương tự và được giải thích là mưa lụt làm cá chết vì “sặc nước”. VC năm nay tiến bộ hơn, biết đổ tội một cách kể là khoa học cho chuyện ô nhiệm môi truòng, nhưng lại có thòng rằng đó chưa phải là tất cả nguyên nhân,còn chờ nghiên cứu tiếp. Bây giờ NK xin đưa ra một chuyện khác. Chị ĐT kỳ này bận việc không có mặt nhưng chuyển cho NK một Email với mấy chữ vắn tắt là “bàn chuyện thời sự”. NK xin phép đọc nguyên văn email như sau:
“Nghề làm giầu dễ dàng
Hàng ngày xem Ti Vi thấy quảng cáo thần dược Đông Trùng Hạ Thảo chữa bách bệnh. Toàn là những bệnh như mình đang bị. Đái dường/ cao mỡ/ cao máu/ tiểu đêm v.v... Lại thêm những buổi phỏng vấn trực tiếp những ngài đã khỏi bịnh. Mê quá! Nhưng nhìn thấy giá một hộp 50 viên 60 đồng sợ cái lương hưu còn lại không đủ nộp cho bà chủ nhà. Nên chưa dám thử. Kẻ ngu này tò mò Google Translate chữ Đông Trùng Hạ Thảo sang tieng Anh là Cordyceps Mushroom rồi thử tìm trên Ebay xem các thần y khác bán ra có rẻ hơn không. Thật giật mình: chai 100 viên chỉ có 13 đồng (công ty Mỹ bán). Chỉ cần mua 1 chai chiết làm 2 bán cho bà con cộng đồng đủ ăn 1 tuần!! Mò thêm nữa thấy bán sỉ 5000 viên con nhộng chỉ có hơn 200 đồng. Ôi lời ơi là lời. Chưa biết thuốc có công hiệu như quảng cáo hay không. Nhưng thấy quảng cáo trên TV đài VN, thuốc do các ngài có title là Bác Sĩ không à. Hỏi ra Bác Sĩ này chỉ cần học 6 tháng (????) hoặc tự phong cũng được!!!!. 5000 viên trên Ebay chỉ có 216 đồng, chiết ra được 100 chai. Kiếm 5000 một tháng khỏe ru. Tôi kèm theo bức hình Đông Trùng Hạ Thảo viên con nhộng bán sỉ trên ebay Bạn nào muốn làm giầu (hay muốn giết người!) thử xem”. Bác sĩ N với chị TV có ý kiến gì về việc này không ạ?
3/TV. TV kính chào BS N, anh NK và thân ái kính chào quý vị thính giả đang theo rõi chương trình BCTS. Chuyện cá chết vì môi trường ô nhiễm thì TV không có gì thêm ngoài câu nói trong thông cáo nhà nước, là “còn nghiên cứu để tìm ra mọi nguyên nhân”, bởi vì khả năng khoa học kỹ thuật để tìm nguyên nhân của các chuyên gia VC đã được nhìn thấy trong vụ Formosa. Nước từ trên nguồn đổ xuống theo nguyên tắc là nước sạch, nhưng khi nói nước từ cao đổ xuống bị ô nhiễm thì cho thấy VC đã khai thác rừng núi một cách bừa bãi cho nên nguồn nước mới bị ô nhiễm. Kết luận của TV là chế độ đỉnh cao trí tuệ VC đã không những làm hại con người và đất nước Việt Nam vì mở ra chiến tranh cuồng tín, bành trướng chủ nghĩa CS trong quá khứ, mà còn tàn phá môi trường thiên nhiên của dất nước bây giờ và mai sau.
Đi sang chuyện quảng cáo thuốc men trên truyền thanh và truyền hình VN một cách vô trách nhiệm thì xẩy ra vô số nhưng TV không để ý vì không mua các loại gọi là thần dược cổ truyền để dùng bao giờ. Cho nên TV không có ý kiến gì về các thứ thuốc viên đông trùng hạ thảo bán với giá mà người chuyển tin bảo là có thể làm giầu dễ dàng, nếu mua sỉ của hãng Mỹ trên ebay và bán lẻ lại cho người VN.
4/TXN. Quảng cáo là nghề phát triển cao độ ở Mỹ là một nước tư bản, có nghĩa buôn bán là chũ yếu. Truyền thông Mỹ quảng cáo đủ thứ từ thực phẩm đến giầy dép đến quần áo và cả thuốc men cũng như nhà thương và bác sĩ. Đã gọi là quảng cáo thì nguyên tắc là nói “một tấc đến trời”. Và do đó đông trùng hạ thảo là một loại nấm mốc gốc ở cao nguyên Tây tạng, mà có bảo là chữa bách bệnh thì chẳng có gì lạ. Cũng như trong sách cổ học tinh hoa có chuyện anh chàng lúc bán giáo thì quảng cáo giáo này thật sắc gì đâm cũng thủng, rồi khi bán mộc lại khoe mộc này thật chắc gì đâm cũng không thủng. Vấn đề đáng nói ở đây chỉ là chuyện con người ta dễ nghe. Nghe và tin cả những điều cực ký vô lý, chỉ có trong tưởng tượng, chứ tin đông trùng hạ thảo hay sữa ong chúa, hay là rượu tam sà, khổ qua thì cũng không tệ lắm. Bởi vì nó cũng không khác gì chuyện người văn minh Âu Mỹ tin nhớt con ốc sên làm tốt da mà mua những mỹ phẩm làm từ chất nhớt đó mấy trăm đô la một chai nhò síu.
5/NK. Có một chuyện kỳ lạ xẩy ra ở Sàigon đêm ngày 13 tháng 5 là có 5 thành viên của “đội hiệp sĩ đường phố” tại Sàigòn đã bị đâm vì can thiệp ngăn trở môt vụ trộm xe gắn máy. Hai trong số người này bị chết, một bị trọng thương. Sáng 14/5, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Trương Hòa Bình đã có Công điện gửi UBND TP Hồ Chí Minh và Bộ Công an, chia buồn cùng gia đình các nạn nhân, đồng thời chỉ đạo nhanh chóng điều tra, nghiêm xử các can phạm. Trương Hòa Bình cũng "biểu dương nhóm 'hiệp sĩ' đã sẵn sàng hy sinh thân mình, góp phần bảo vệ an ninh trật tự an toàn xã hội trên địa bàn thành phố."
Chương trình BBC Việt ngữ đã phỏng vấn Lâm hiếu Long một thành viên của đội hiệp sĩ này. Tóm tắt cuộc phỏng vấn là:
Ông Long cho biết nhóm thành lập tự phát, gồm 7 người, hoạt động từ năm 2010. Công việc là “phát hiện đối tượng nghi vấn ngoài đường, theo dõi, truy đuổi và bắt giữ khi đối tượng ra tay 'thực hiện hành vi xấu'.
Nhóm không có thời gian hoạt động cụ thể mà có thể đi ngoài đường từ 5-8 tiếng một ngày. Nhóm xin giấy phép hoạt động của thành phố từ 5-6 năm nay nhưng không có trả lời. Họ hoạt động theo kiểu “tay không bắt cướp” mang theo một khúc côn kiểu để đi học võ. Ông Long nói trên BBC rằng:
"Chúng tôi muốn được hỗ trợ cung cấp một số dụng cụ để việc trấn áp tội phạm được an toàn hơn thôi. Chứ giấy phép ở đây chỉ là một tờ giấy của chính quyền để xác nhận chúng tôi là ai và công việc là gì. Vì nếu tham gia bắt cướp mà chỉ mang danh một 'người dân' bình thường thì rất khó."
"Họ có cấp [giấy phép] hay không thì không cần thiết. Họ không cấp thì chúng tôi vẫn hoạt động vì đây là giúp người, thực hiện theo đúng phong trào toàn dân bảo vệ an ninh tổ quốc và mọi người dân đều có trách nhiệm thực hiện."
Đài BBC còn cho biết rằng như mọi nhóm 'hiệp sĩ đường phố khác', nhóm của ông Long hoạt động không lương. Mỗi người đều có một nghề riêng để nuôi sống gia đình. Hỏi tại sao có cảnh sát công an mà nhóm của ông lại đi làm việc này không lương thì ông ngập ngừng giải thích
"Cái này khó trả lời. Có số điện thoại đường dây nóng một ngày báo mất xe rất nhiều. Nhưng có khi đến công an phường trình báo thì lại nhận được câu trả lời là tài sản mình thì mình giữ chứ sao lại để mất ở đây." "Nhiều khi [công an] chưa thực sự trấn át tội phạm một cách triệt để nên anh em phải hỗ trợ thôi chứ biết làm sao bây giờ."
Bác sĩ và chị TV có nhận định gì hay không?
6/TV. Nhân vụ này thì BBC có làm một số các tường trình cũng như phỏng vấn khác. Nội dung quanh vấn đề nhà nước bất lực, ca tụng nhóm hiệp sĩ, tính cách hợp pháp và bất hợp pháp hoạt động của những người này vân vân…, qua đó nẩy ra mấy điều đáng chú ý. Thứ nhất là khi việc trộm một chiếc xe gắn máy bị chặn bởi một nhóm có võ khi thủ thân là đoản côn, những kẻ trộm đã đâm trọng thương một người và đâm chết hai người, điều này cho thấy bọn trộm đã hoạt động một cách ngang nhiên không sợ gì cả, Thứ hai, có nhiều nhóm hiệp sĩ đường phố khác hoạt động trên toàn quốc để bảo vệ tài sản của dân, thế thì công an để làm gì, hay chỉ để bắt những người khác chính kiến với chế độ? Thứ ba, ông Nguyễn Thiện Nhân - Bí thư Thành uỷ TP.HCM nói cần phải trang bị áo giáp cho các hiệp sĩ. Đây là một phát biểu cảm tính nhất thời hay là một quyết định tăng cường bảo vệ cho một nhóm nhân viên an ninh bán chính thức của nhà nước? Thứ tư, trong khi ông Lâm Hiếu Long chê công an không thực sự trấn át tội phạm một cách triệt để, thì ông Tuyên là đoàn phó nhóm hiệp sĩ lại ca tụng hết mình cảnh sát công an. Tại sao lại có mâu thuẫn này giữa hai hiệp sĩ?
7/TXN. Những phản ứng tự phát của quần chúng trong một xã hội vô trật tự, vô luật lệ như Việt nam hiện nay, không phải là lạ. Chúng ta đã biết trong quá khứ những trường hợp người dân nhào ra đánh bọn chuyên đi xe gắn máy trộm chó đến chết, hay là biểu tình chặn xe trên quốc lộ vân vân… Những hành động tự phát này luôn luôn mang tính bột phát bùng ra với đông người trong một thời gian ngắn rồi thôi. Không thể là như cái kiểu hoạt động nhóm kiên trì nhiều năm và cũng không thể có nhiều nhóm hoạt động tương tự như BBC nói. Tôi nghĩ rằng đây là một dạng mật báo viên họat động như những chân rết của hệ thống an ninh dầy đặc của VC hiện nay. Có người cho rằng đó là lý do tại sao người hải ngoại về trong nước du lịch du hí ra kể rằng tha hồ mà phê bình chỉ trích chế độ chẳng sao hết. Có người còn kể rằng ở trong nước người ta nói năng mạnh miệng không thua gì dân ở hải ngoại. Đó là lý do những nhà chính trị về nước với chủ trương tiếp cận VC để thay đổi có thể chụp hình trương biểu ngữ đem trưng trên mạng điện tử là tranh đấu chống chế độ. Những vị này lúc nào VC cho đóng trò thì có thể làm như thế. Những lúc chúng muốn đổi tuồng thì im lặng bị tống ra khỏi sân khấu trở ra sống ở hải ngoại với cái thành tích đã từng về nước đấu tranh lâu lâu đem ra khoe. Thôi mình quay sang các vấn đề không phải là chuyện ngàn lẻ một đêm với chế độ VC đi. Thí dụ như chuyện nhà mại bản Donald Trump bi hố trong vấn đề giải giới võ khí hạt nhân ở bán đảo Triều Tiên. NK tóm tắt chuyện này giùm đi xem sao.
8/NK. Vấn đề Bắc Hàn thử võ khí hạt nhân là vấn đề từ lâu cả trên chục năm. Các chính phủ Mỹ trước đã nhiều lần thảo luận, mà không đi đến đâu. Ông Trump đã chê bai và cho rằng tốn phí, vô ích mất thì giờ. Với chuyện thử bom khinh khí lần chót và thử hỏa tiễn tầm xa thì ông Trump đã không ngại lời đe đọa rằng đã hết giai đoạn điều đình. Nếu Bắc Hàn không ngưng thì thế giới sẽ chứng kiến “thịnh nộ và lửa đạn” của Mỹ như bao giờ thấy. Cũng không ngần ngại gọi Kim Chính Ân là “thằng điên”, đưa Bắt Hàn vào chỗ bị tiêu diệt. Và nhẹ nhàng hơn thì dùng lời lẽ chế diễu như “người hỏa tiễn bé con”. Kim Chính Ân không chịu thua và không ngần ngại đối đáp tương tự, mà gọi Trump là “lão già lú lẫn”. Các nhà truyền thông ngoại quốc và VN ai nấy đều cho rằng tại họa cho thế giới đến nơi vì sẽ xẩy ra chiến tranh lớn, tạo tàn phá chết chóc cho toàn thế giới. Đùng một cái Kim chính Ân đổi thái độ, cho em gái đi dự thế vận hội mùa đông Nam Hàn tổ chức, gặp tổng thống Nam Hàn và đề nghị hai bên Nam Bắc gặp gỡ thảo luận. Kết quả là đã chuyển cho ông Trump lời đề nghị gặp gỡ giữa hai bên lãnh đạo Mỹ và Bắc Hàn, mà ông Trump quyết định là vào ngày 12 tháng 6/2018. Những hình ảnh tươi cười gặp tổng thống Nam Hàn Moon Jae-in của Kim chính Ân và những tin tức về chuyện chấm dứt chính thức tình trạng chiện tranh giữa Nam Bắc Hàn cũng như tin gỡ bỏ cơ sở võ khí hạt nhân của Bắc Hàn làm cả thế giới hoan hỉ là chiến tranh lớn không xây ra. Hai chục dân cử Mỹ đã đề nghị với ủy ban Nobel tặng giải hòa bình cho ông Trump. Ông Trump khoe rằng Bắc Hàn đổi lập trường vì ông đã cứng rắn áp lực làm Bắc Hàn sợ. Cố vấn hội đồng an ninh quóc gia Mỹ ông Bolton tuyên bố rằng trường hợp giải giới võ khí hạt nhân sẽ theo mô thức Lybia, Với tuyên bố này và với cuộc tập trận thường niên Mỹ Nhật Nam Hàn, Bắc hàn tuyên bố không thể coi thiện chí của Bắc Hàn như là một dấu hiệu yếu nhược. Cuộc gặp gỡ thượng đỉnh Kim và Trump có thể hủy bỏ. Sau chuyến bay của tổng thông Moon sang gặp ông Trump ngày thứ hai 21 tháng 5/18, ông Trump tuyên bố ngày thứ ba 22 tháng 5/2018 rằng cuộc họp có thể bị hoãn. Ngoại trưởng Pompeo cho biết mọi sửa soạn cho cuộc họp vẫn tiếp tục. Trong cuộc phỏng vấn với truyền hình Fox truyền đi ngày thứ năm, ông Trump nói có một “cơ may” là sẽ có họp. Nhưng sau đó thì Bạch cung công bố một thư của ông Trump gửi cho Kim chính Ân hủy cuộc họp. Phải chăng là cuộc họp thật sự bị dẹp?
9/TV. 9/TV. Theo như TV được biết thì ngoại trưởng TC ông Vương Nghị đã khuyên Mỹ nên bình tĩnh đối phó với Bắc Hàn và công nhận thiện chí của Bắc Hàn muốn giải quyết vấn đề. Tổng thống Nam Hàn Moon Jae- In sang gặp ông Trump để mà báo cáo tình hình từ phía Nam Hàn cũng tuyên bố với truyền thông rằng 99,99% là cuộc họp sẽ diễn ra. Phát ngôn viên Bạch cung cũng như ngoại trưởng Mỹ tuyên bố rằng mọi sửa soạn cho cuộc gặp vẫn tiến hành, và tất cả là tùy thuộc ở những diễn tiến của các sự việc mới. Tức là mọi phía đều muốn có họp. Theo TV thì tiếng nói của ngoại trưởng TC Vương Nghị khuyến cáo Mỹ bình tĩnh thì tức là cũng có ý cho sự việc diễn tiến một cách tích cực, Và Kim Chính Ân dù sao cũng không thể đi ngược ý TC được. Ông Trump đã gửi thư hủy cuộc họp sau khi đài Fox truyền đi cuộc phỏng vấn mà ông Trump nói rằng có cơ may sẽ họp. Cho nên đây có thể nói là một quyết định bất ngờ, mà có người cho là một chiến thuật điều đình của ông Trump, một nhà mại bản.
10/TXN, Trong vụ này, Trump là người muốn cuộc họp diễn ra nhất vì đã chót khoe công. Quan điểm của Bolton tuy là cứng rắn và đóng một vai trò rất quan trọng trong chính sách ngoại giao của Trump, nhưng không hẳn là có tính không thể trả giá được như là ở Trung Đông và Iran. Tương tự như thế, ngoại trường Pompeo là người cứng rắn như Bolton tuyên bố rằng dù cho có họp nhưng Mỹ sẽ sẵn sàng bỏ đi nếu là một cuộc giàn xếp dở, không tới. Theo tôi thì lời Pompeo chỉ là để nhấn mạnh đến mối quan tâm của Mỹ cần chấm dứt việc chế tạo võ khí hạt nhân, nghĩa là nhắm vào Iran chứ không phải vào Bắc Hàn. Ông Trump đột ngột viết thư hủy cuộc họp, nhưng không với lời lẽ quyết liệt, nghĩa là không đóng cửa rút cầu. Cũng nhằm nhấn mạnh đến sự quan tâm lớn của Mỹ trong chuyện cấm làm võ khí hạt nhân, để mà làm cho các đồng minh Anh Pháp Đức không thể mềm mòng với Iran trong cuộc điều đình sẽ diển ra với Iran.
Đến đây thì chương trình bcts hôm nay phải tạm ngưng. Xin kính chào tạm biệt quý vị thính giả. Chào TV, Chào NK và cám ơn hai bạn. Xin hẹn gặp lại toàn thể quý vị và các bạn trong một kỳ tới.
11/NK. NK xin kính gửi lời chào tạm biệt quý vị thính giả đang theo dõi chương trình BCTS hằng tuần với Bs TXN, chị TV và NK ngày hôm nay. Xin kính chào tạm biệt Bs N, và thân kính chào tạm biệt chị TV. Xin được hẹn gặp lại tất cả quý vị và các anh chị trong một chương trình lần tới.
12/TV. TV kính chào BS N, anh NK và thân ái kính chào tạm biệt quý vị thính giả. Xin hẹn gặp lại tất cả. Và kính chúc quý vị và các bạn một cuối tuần vui, như ý.